نخستین سفر یک مقام عالی‌رتبه اماراتی به دمشق پس از حدود یک دهه معنایی جز اعتراف سعودی و شیخ‌نشین‌های اقماری‌اش در جنوب خلیج‌فارس به شکست مواضع چندین سال گذشته‌شان علیه ملت سوریه نداشت. حدود یک ماه پس از تماس تلفنی محمد بن‌زاید، ولیعهد ابوظبی و همه‌کاره امارات با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه درباره توسعه روابط فیمابین، هواپیمای عبدالله بن‌زاید، وزیر خارجه امارات سه‌شنبه در فرودگاه دمشق به زمین نشست. به گزارش سانا، خبرگزاری رسمی سوریه، وزیر خارجه امارات در دیداری که با رئیس‌جمهور سوریه داشت درباره روابط دوجانبه، توسعه همکاری‌های مشترک در زمینه‌های مختلف و تقویت تلاش‌ها برای شناسایی افق‌های جدید همکاری بویژه در بخش‌های حیاتی بحث و تبادل نظر کردند. در این دیدار اگرچه اسد در کلام از مواضع بی‌طرف و درست امارات در جریان جنگ تکفیری سعودی، اردن، قطر و ترکیه با هدایت آمریکا در شام قدردانی کرد اما از نگاه‌های معنادار او به بن‌زاید، آشکار بود که او می‌خواهد به طرف اماراتی بفهماند در مقطع فعلی قصد یادآوری هزینه‌های ابوظبی و دوبی برای گروه‌های تروریستی در ماه‌های ابتدایی جنگ داخلی سوریه را که منجر به ظهور داعش و جبهه‌النصره شد، ندارد. فرستاده بن‌زاید، ولیعهد امارات نیز با سخن گفتن درباره توانایی سوریه به رهبری اسد و تلاش‌های ملت این کشور برای عبور از چالش‌های ناشی از جنگ، در واقع قصد جبران مافات داشت. به گزارش خبرگزاری اردنی «عمون»، وزیر خارجه امارات به بشار اسد گفته است: «آنچه در سوریه رخ داد بر همه کشورهای عربی تأثیر گذاشته و معتقد است که سوریه تحت رهبری بشار اسد و تلاش‌های مردمانش می‌تواند همه چالش‌ها را پشت سر بگذارد». در همین ارتباط روزنامه لبنانی الأخبار، ضمن بیان اهمیت این سفر اعلام کرد اسد و بن‌زاید در این دیدار برای ادامه مشورت‌ها و هماهنگی‌ها درباره مسائل و چالش‌های مختلف منطقه به توافق رسیدند. از جمله اینکه طرف اماراتی از اسد برای سفر به خلیج‌فارس دعوت کرد. پیش از انجام این سفر، امجد طه، رئیس منطقه‌ مرکز انگلیسی تحقیقات خاورمیانه، توئیت ‌زده بود که امارات رهبری دیپلماسی‌‌ای را بر عهده گرفته که به دنبال بازگرداندن عقلانیت به منطقه است و همچنین زمینه‌چینی برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب در اجلاس آتی لیگ عربی در الجزایر. به نوشته الاخبار، در صورتی که این اتفاق بیفتد نخستین سفر رئیس‌جمهور سوریه به یک کشور عربی از زمان آغاز بحران این کشور خواهد بود. این در حالی است که بازگشت زودهنگام سوریه به اتحادیه عرب نیز قطعی شده است و شاید قبل از تاریخ نشست بعدی اتحادیه عرب در الجزایر در مارس 2022 این اتفاق بیفتد. این در حالی است که دیروز یک هواپیمای بحرینی حامل مقامات عالی‌رتبه این شیخ‌نشین در فرودگاه دمشق‌ نشست. افزایش ورود سرمایه‌گذاران به عرصه سرمایه‌گذاری سوریه و رشد تجارت خارجی این کشور با توجه به تفاهمات و تسهیلات مورد توافق میان دمشق با کشورهای عربی، نشانه آشکاری از تمایل بالای این کشورها برای احیای روابط با سوریه است. 

 

* نیروهای کرد آماده گفت‌وگو با دمشق

هیات سیاسی شورای دموکراتیک سوریه، موسوم به «مسد» یا همان شاخه سیاسی «قسد» (نیروهای سوریه دموکراتیک) با آغاز رایزنی‌ها برای بازگشت به چارچوب حاکمیتی جمهوری عربی سوریه در مسکو، نشان داد این گروه از حمایت‌های آمریکا ناامید شده است. شیخ «ریاض درار» رئیس شورای دموکراتیک سوریه یا شاخه سیاسی «قسد» در گفت‌وگویی با خبرنگار تسنیم در دمشق از آمادگی این گروه شبه‌نظامی برای گفت‌وگو با دولت سوریه بدون قید ‌و شرط خبر داد. او به یادآوری اظهارات «آلدار خلیل» رئیس حزب موسوم به اتحادیه دموکراتیک (کردهای سوریه) پرداخت که گفته بود بشار اسد رهبر سوریه است و باید مستقیما با وی وارد مذاکره شد. خلیل همچنین تصریح کرده بود که کردها برای دستیابی به راه‌حل باید به توافق با دمشق دست یابند. ریاض درار همچنین به سخنان اخیر عبدالله دوم، پادشاه اردن اشاره کرد که به شکست دشمنان سوریه در سرنگونی بشار اسد اعتراف کرده بود. او ادامه داد: «ما باید با واقع‌گرایی رفتار کنیم، ما کاملا آماده گفت‌وگو با دمشق در صورتی که تمایل داشته باشد، هستیم تا به چارچوب و فرمول راهکار سیاسی برای تمام مسائل سوریه دست یابیم. شاهد میانجی‌گری روسیه میان دمشق و قسد در شمال شرقی سوریه هستیم و معتقدیم این میانجی‌گری کافی نیست، پیشروی روسیه در داخل مناطقی که قسد بر آن سیطره دارد، نشان می‌دهد روس‌ها ممکن است این بار در حمایت از گفت‌وگو جدی باشند». درار با اعتراف به اقتدار دولت و رهبری سوریه اعلام کرد شبه‌نظامیان قسد پس از توافق نهایی به ارتش سوریه خواهند پیوست.

گزارش‌‌ها و اخبار منتشر شده در رسانه‌های یمن حکایت از آن دارد با نزدیک شدن نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن به مرکز استان مأرب، متحدان ائتلاف سعودی بخش‌هایی از این شهر را منطقه نظامی اعلام و محدودیت‌هایی را اعمال کرده‌اند. حزب الاصلاح که گرایش اخوانی دارد و متحد دولت مستعفی و ائتلاف سعودی در جنگ یمن است، از سه‌شنبه که نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن به نزدیکی رشته‌‌کوه بلق رسیدند، اقدام به وضع مقرراتی در شهر مأرب، مرکز استان کرده است. شبکه خبری المجد یمن به ‌نقل از منابع قبیله‌ای در استان مأرب دیروز گزارش داد عناصر وابسته به این حزب از ۲ روز پیش در شهر مأرب ممنوعیت آمدوشد در محلات جنوبی شهر وضع کرده‌اند. به‌ گفته این منابع، این مناطق دروازه ورود شهر از جنوب است و تا دوراهی «سد مأرب» (واقع در سمت غربی شهر و پشت بخش مرکزی کوه البَلق) ادامه دارد. این مقررات همچنین از جایگاه سوخت «ابن‌جابر» واقع در جنوب شهر تا دوراهی «حریب» (که اخیرا آزاد شده است) تا نزدیکی منطقه «الفلج» (تنگه فلج بین رشته‌کوه بلق که تنها راه عبور از این رشته‌کوه است) را منطقه نظامی اعلام کرده است. بر اساس این گزارش، این اقدامات همزمان با تداوم پیشروی نیروهای دولت نجات ملی یمن (صنعا) و نفوذ این نیروها به تنگه راهبردی الفلج و همزمان با نزدیک شدن به دروازه‌های جنوبی شهر انجام شده است. نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن طی روزهای اخیر توانسته‌اند همه مناطق نظامی تحت سیطره نظامیان حزب الاصلاح را در منطقه «برقاء بقیرتین» که نزدیک به تنگه الفلج است، به کنترل خود درآورند و همین مساله باعث شده است نیروهای صنعا نسبت به نیروهای الاصلاح و دولت مستعفی برتری نظامی برای پیشروی داشته باشند و بتوانند در روزهای آینده بر تنگه مذکور سیطره پیدا کنند. بر اساس این گزارش، حزب الاصلاح عمده توان نظامی و استعداد خود را به‌ همراه عناصر سلفی- افراطی در این تنگه و منطقه مستقر کرده است و فرماندهی این منطقه را به «ابوعیشه العوذلی» فرمانده تیپ «العمالقه» وابسته به الاصلاح واگذار کرده است. عمالقه فرمانده نیروهای تحت ‌امر برادرزاده رئیس‌جمهور معدوم یمن (علی عبدالله صالح) است. 

 

* طرح عملیاتی برای آزادسازی مأرب بر اساس برنامه پیش می‌رود

در همین ارتباط، سپهبد «جلال الرویشان» معاون نخست‌وزیر دولت نجات ملی در امور دفاعی و امنیتی به اخبار منتشر شده درباره «وساطت‌ها برای متوقف کردن نبرد در مأرب» واکنش نشان داد و گفت: «چنین چیزی وجود ندارد». وی گفت: «نبرد در مأرب بر اساس طرح‌های نظامی مصوب در راستای آزادسازی همه مناطق باقیمانده مأرب و مرکز آن ادامه دارد». همزمان نیز منبعی نظامی بین نیروهای دولت نجات ملی گفت اخبار مربوط به توقف عملیات در جبهه‌های مأرب، شایعاتی است که ائتلاف سعودی با هدف افزایش روحیه نیروهای وابسته به خود منتشر می‌کند. این نیروها در برابر نیروهای صنعا متحمل شکست‌های سنگینی شده‌اند.

علیرضا حجتی:  8 آذر ماه قرار است میز مذاکرات در وین دوباره چیده شود؛ مذاکراتی که ایران آن را نتیجه‌محور و برای لغو تحریم‌ها می‌خواهد، نه صرفا چیزی که تا ماه گذشته مذاکرات کمیسیون برجام برای احیای توافق خوانده می‌شد. این پیامی آشکار به طرف مقابل است که برای ایران بازگشت طرفین به توافق ناکام سال 2015 بر خلاف دیدگاه دولت حسن روحانی حیاتی و دارای ماهیت اصالت‌گونه‌ای نیست. 

از همین حالا مشخص است مساله تعیین‌کننده در دور جدید مذاکرات و موضوعی که بدل به چالش اصلی رایزنی‌های دیپلماتیک خواهد شد، تاکید و اصرار تهران بر عدم تکرار برجام و تکیه بر بحث «تضمین» است؛ مساله‌ای دامنه‌دار که این روزها به محل جدل تهران و پایتخت‌های غربی در دیپلماسی برجامی تبدیل شده است. 

 تاکید جمهوری اسلامی بر 3 مؤلفه رفع یکباره و موثر تحریم‌ها، راستی‌آزمایی و دریافت تضمین برای عدم تکرار تجربه خروج دولت فعلی و بعدی آمریکا از توافق هسته‌ای، مهم‌ترین محور این جدل است. 

در 8 سال گذشته صورت مساله پرونده هسته‌ای ایران مشخص بود: سقف برنامه هسته‌ای ایران کجاست و کی باید متوقف شود؟ یکی از مدافعان این دیدگاه اتفاقا دولت اعتدال‌گرای مستقر در ایران بود که اساسا موضوع هسته‌ای را ابزاری می‌دانست که می‌تواند به رفع تحریم‌های ضدایرانی منجر شود اما در تریلوژی توافقات برجامی در ژنو، لوزان و وین، ایران با پذیرش محدودیت‌های استثنایی و بی‌سابقه پذیرفت یک برنامه محدود هسته‌ای و فریز شده به ازای تعلیق بخش اندکی از تحریم‌ها داشته باشد. 

در این میان دولت ترامپ با پاره کردن این توافق و خروج از برجام به امید داشتن یک توافق بهتر با برداشتن بند غروب برجام، دست به یک رفتار پیچیده در حقوق بین‌الملل زد. این یک اتفاق نرمال و عادی نبود و امتداد اثر وضعی این اقدام به امروز کشیده شده است. 

آمریکا با خروج غیرقانونی از برجام همه اجزای این توافق را به یک استثنا تبدیل کرد و درست به همین خاطر نباید انتظار داشته باشد همه چیز مثل گذشته پیش رفته و برجام به زندگی عادی خود بازگردد!

با این وجود درباره بحث تضمین باید به این موارد توجه کرد: 

1- مقامات آمریکایی از تابستان تاکید کرده‌اند نه‌تنها نمی‌توانند بابت خروج دوباره از توافق تضمین بدهند، بلکه «رابرت مالی» رئیس تیم مذاکره‌کننده آمریکایی در وین و نماینده ویژه امور ایران تصریح کرد کشورش تمام تحریم‌های ترامپ را هم برنخواهد داشت. 

2- وال‌استریت ژورنال چندی قبل نوشت آمریکا تضمین دادن در این باره را مغایر برجام می‌داند، چرا که معتقد است در توافق ٢٠١٥ چنین تضمینی وجود نداشته و برجام یک توافق سیاسی بر مبنای تعهدات سیاسی است. «لارنس نورمن» خبرنگار وال‌استریت ژورنال نوشت: مساله روشن بود؛ در واقع به صورت علنی اعلام شد ضمانت دائمی منتفی است. هیچ‌کدام از رؤسای‌جمهور آمریکا اختیار ملزم کردن دولت بعدی به یک معاهده غیرالزام‌آور را که از تأیید کامل سنا برخوردار نیست، ندارد. 

3- پلیتیکو اواخر تیرماه درباره نشست محرمانه‌ای که سناتورهای آمریکایی با «آنتونی بلینکن»‌ وزیر خارجه داشتند، به نقل از این سناتورها گزارش داد بازگشت به برجام باعث می‌شود واشنگتن اهرم‌های فشار بر تهران را از دست بدهد، زیرا متعاقب آن باید تحریم‌های اقتصادی بسیاری را بردارد. «مایکل مک‌کول» سناتور جمهوری‌خواه اذعان کرد بدون تحریم‌ها آمریکا نمی‌تواند از اینکه ایران درباره موضوعات دیگر پای میز مذاکره بیاید، اطمینان حاصل کند. 

4- رهبران حزب جمهوری‌خواه اخیرا تکرار کردند ایران هر توافق با دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا را از همان آغاز مرده فرض کند. «واشنگتن‌فری‌بیکن» به نقل از رهبران حزب جمهوری‌خواه نوشته آنها می‌خواهند این پیام مستقیم را به ایران ارسال کنند که بایدن از هیچ اختیاری برای دادن وعده ابدی رفع تحریم‌ها برخوردار نیست. رهبران جمهوری‌خواه کنگره به فری‌بیکن گفته‌اند رئیس‌جمهور از اختیار قانونی برای وعده دادن به نمایندگی از نهاد قانونگذار برخوردار نیست و کنگره، الزامی به رعایت توافق حاصل‌شده از سوی قوه مجریه با ایران نخواهد داشت. قانونگذاران آمریکایی گفته‌اند رفع تحریم‌ها در اختیار کنگره است و جمهوری‌خواهان تمام آنچه را در توان دارند برای حصول اطمینان از بازگشت تحریم‌ها به کار خواهند گرفت. 

5- چیزی که تیم مذاکره‌کننده ایرانی باید بداند، این است که دولت جو بایدن از ضعیف‌ترین دولت‌های یک قرن اخیر ایالات متحده است؛ دولتی که برآمده از شدیدترین شکاف‌های تاریخ آمریکاست و هنوز هم زلزله ششم ژانویه و تسخیر کنگره توسط مخالفانش، بر سر آن سنگینی می‌کند. این دولت دموکرات به اندازه‌ای مخالف جدی در میان سیاستمداران و نهادهای تصمیم‌گیر آمریکایی دارد که در تمام راهبردهای خود - چه در داخل و چه خارج- باید «دست به عصا» حرکت کند. درباره‌ برجام حتی پیچیده‌تر است، چرا که بایدن هم توافق با ایران را می‌خواهد تا بتواند خیال شرکا و حامیانش را از در جعبه قرار دادن برنامه هسته‌ای ایران راحت کند و هم به دلیل مخالفان جدی جمهوری‌خواه و دموکراتی که دارد، نمی‌تواند با دست باز و خیال راحت وارد میدان مذاکره شود. 

6- مساله دیگری که تیم فعلی ایرانی - بر خلاف محمدجواد ظریف و همکارانش- باید در نظر بگیرند، این است که نظام سیاسی آمریکا بیش از آنچه ریاست‌جمهوری‌محور باشد، کنگره‌محور است. مثال تاریخی این گزاره هم کم نیست؛ مهم‌ترین آن تاسیس جامعه ملل به پیشنهاد وودرو ویلسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا پس از جنگ اول جهانی است که کنگره پیوستن آمریکا به آن را تصویب نمی‌کند. از این رو مواضع سناتورها و نمایندگان آمریکایی درباره اختیارات بایدن برای رفع تحریم‌ها و تضمین، اهمیت دارد. و اینها در حالی است که با ریزش و افت شدید محبوبیت جو بایدن در آستانه برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره، پیروزی جمهوری‌خواهان قریب‌الوقوع است و با توجه به این شرایط، هرگونه توافقی در وین بدون تضمین ممکن است حداقل یک سال دوام بیاورد. 

برای درک بهتر این موضوع بهتر است به اعتراف سال 95 محمدجواد ظریف در مجلس شورای اسلامی رجوع کرد که اشتباه خود و تیمش در دخیل کردن کنگره به برجام را می‌پذیرد. 

با این تفاسیر، اگر کاخ سفید اراده‌ای از خود برای تضمین دادن ندارد، ایران هم ضرورتی ندارد در صورت هرگونه توافقی به اجرای کامل برجام متعهد شود، فردو را مجددا تعطیل کند، قلب رآکتور اراک را از کار بیندازد، ذخایر غنی شده را نابود و به خارج از کشور ارسال کند یا سانتریفیوژهای خود را از کار انداخته و به انبار منتقل کند و در نهایت تن به بازرسی‌های تحت پروتکل الحاقی بدهد، برای توافقی که به هیچ بند است!

بر هیچ‌کس پوشیده نیست زمان اصلا به نفع واشنگتن نمی‌گذرد. اهرم‌های فشار کاخ سفید کارایی خود را از دست داده و دولت بایدن گزینه هراسناک بیشتری برای وادار کردن ایران برای تن دادن به توافق مطلوب ایالات متحده ندارد. دولت بایدن برجام را با دست پس می‌زند و با پا پیش می‌کشد. از طرفی آمریکا با توجه به وضعیت منطقه و تمرکز جهت مقابله با چین در پاسیفیک نیاز مبرمی به احیای برجام و حل‌و‌فصل پرونده هسته‌ای ایران دارد اما از سوی دیگر آنتونی بلینکن، جیک سالیوان، رابرت مالی و دیگران به‌ گونه‌ای موضع می‌گیرند که گویی چشم‌اندازی برای احیای توافق وجود ندارد.

با آنکه واکسن‌ مورد نیاز برای تزریق عمومی با دپوی واکسن‌های وارداتی کرونا و تولید داخل در کشور موجود است اما چند روز است روند واکسیناسیون چون گذشته انجام نمی‌شود. از طرفی متاسفانه برخی از روی ناآگاهی هنوز برای تزریق واکسن کرونا اقدام نکرده‌اند که این موضوع در کنار افزایش شهرهای قرمز و نارنجی کرونایی کشور و کاهش میزان رعایت پروتکل‌ها به 40 درصد، می‌تواند زنگ خطری برای شیوع احتمالی پیک ششم باشد. 

به گزارش «وطن امروز»‌، پیک بعدی بیماری «کووید-19» به دلیل کاهش رعایت پروتکل‌ها و مقاومت واکسن‌گریزان از دریافت واکسن کرونا همچنان در کمین است. هشدار کارشناسان حاکی از آن است که خیز دیگری از بیماری در راه است و نکته قابل توجه اینکه میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی کاهشی شده و به حدود 40 درصد رسیده است؛ اتفاقی که می‌تواند کشور را گرفتار موج ششم کرونا کند. بر اساس رنگبندی جدید کرونایی کشور هم‌اکنون 128 شهر به رنگ قرمز و نارنجی کرونا درآمده‌اند و این در حالی است که 25 درصد جمعیت کشور نیز در مقابل تزریق واکسن کرونا مقاومت می‌کنند. 

در این باره دبیر کمیته علمی کشوری کرونا با اشاره به چرایی روند صعودی کرونا و قرمز شدن برخی شهرها در استان‌های غربی کشور، گفت: در صورت عدم اقبال برخی از مردم به واکسیناسیون علیه کرونا و رعایت نکردن پروتکل‌های بهداشتی، وقتی شهری وارد وضعیت قرمز شده و تعداد موارد مثبت و میزان بستری‌شدگان آن افزایش یابد، به‌رغم انجام واکسیناسیون در کشور، می‌تواند عامل ایجاد پیک بعدی باشد. دکتر حمیدرضا جماعتی درباره روند صعودی کرونا در برخی استان‌ها و احتمال بروز پیک ششم بیماری، گفت: متاسفانه شهرها و استان‌هایی که در حال حاضر در وضعیت قرمز کرونایی قرار گرفته‌اند، استان‌هایی هستند که عمدتا در حوزه واکسیناسیون علیه کرونا، آن اشتیاق و اقبالی که باید در آنها از واکسیناسیون دیده می‌شد، دیده نشده است. وی افزود: همان‌طور که بارها اعلام کرده‌ام، واکسیناسیون اثر پیشگیرانه در مقابل بیماری دارد و بعد از آن هم رعایت پروتکل‌های بهداشتی مهم است. بنابراین واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی ۲ پایه مهم در پیشگیری از کرونا هستند و در ادامه هم محدودیت‌های هوشمند قرار دارد. البته محدودیت‌های هوشمند نیز بر اساس استراتژی‌های وزارت کشور و ریاست‌جمهوری پیش رفته و تغییر می‌کند. در حال حاضر فعلا اجرای محدودیت‌های هوشمند در ۳ استان به صورت پایلوت در حال انجام است که نتایج نهایی آن را به کمیته علمی ارائه خواهند داد. جماعتی گفت: البته روند صعودی و قرمز شدن برخی شهرها را نمی‌توان شروع پیک ششم در آنها دانست؛ پیک را معمولا در کل کشور ارزیابی کرده و اعلام می‌کنند اما تعداد موارد مثبت و بستری کرونا در برخی استان‌ها افزایش یافته است.

 

* گروه‌های پرخطر؛ نیازمند دریافت دوز سوم واکسن

تزریق واکسن یادآور برای گروه‌های پرخطر ضروری است. عضو کمیته علمی - دانشگاهی کرونا، دوز سوم واکسن کرونا را برای گروه‌های پرخطر در بازه زمانی حدود ۴ ماه پس از نوبت دوم واکسن ضروری دانست و گفت: دستورالعمل اجرایی در حال حاضر در کشور برای گروه‌های هدف اجرایی می‌شود. دکتر مهرداد حقیقی درباره ضرورت واکسن دوز سوم یا بوستر برای گروه‌های پرخطر اظهار کرد: واکسینه شدن در برابر کرونا به معنی رعایت نکردن پروتکل‌های بهداشتی نیست، واکسیناسیون علیه کرونا یک بال پیشگیری و قطع زنجیره بیماری است. بال دیگر کنترل بیماری، رعایت درست شیوه‌نامه‌هاست. 

عضو کمیته علمی - دانشگاهی کرونا در ادامه با اشاره به این موضوع که طبق اعلام رسمی کمیته‌های علمی و فنی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دوز سوم واکسن علیه کرونا برای گروه‌های سنی خاص در بازه زمانی حدود ۴ ماه پس از نوبت دوم واکسن عنوان شده، افزود: این دستورالعمل در حال حاضر در کشور برای گروه‌های هدف اجرایی می‌شود. متخصص بیماری‌های عفونی ادامه داد: احتمال افت ایمنی ایجاد شده به دنبال تجویز ۲ دوز واکسن با گذشت زمان و نیز وجود بیماری‌های زمینه‌ای که باعث عدم پاسخ مناسب به ۲ دوز واکسن می‌شود، توجیه تجویز دوز بوستر یا اضافه است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی عنوان کرد: برای افرادی که در گروه بیماران خاص هستند به طور مثال سیستم ایمنی بسیار ضعیف دارند یا مشکلاتی دارند که ممکن است در صورت ابتلا به کرونا عارضه‌های سخت یا جبران‌ناپذیر این بیماری را تجربه کنند، دریافت واکسن یادآور در بازه زمانی که توسط وزارت بهداشت مشخص می‌شود اکیدا توصیه می‌شود. عضو هیات علمی دانشگاه ادامه داد: کاهش مرگ‌ومیرهای کرونایی در کشور مستقیما با واکسیناسیون و شتاب آن در ارتباط مستقیم است. 

 

* تحویل بیش از ۱۳ میلیون دوز واکسن داخلی کرونا به وزارت بهداشت

واردات واکسن کرونا به کشور همچنان ادامه دارد. مدیرکل اداره دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با بیان اینکه تاکنون ١٣ میلیون و ٢٠٠ هزار دوز واکسن تولید داخل کرونا را تحویل گرفته‌ایم، گفت: از این میزان ١٠ میلیون و ١١٠ هزار دوز مربوط به شفا فارمد و واکسن برکت، یک میلیون و ١٩۵ هزار دوز مربوط به پاستوکووک (انستیتو پاستور ایران) و یک میلیون و ٨٨٩ هزار دوز نیز مربوط به اسپایکوژن شرکت سیناژن بوده است. دکتر سیدحیدر محمدی افزود: تاکنون چیزی از واکسن فخرا و رازی تحویل ما نشده است. محمدی گفت: واکسن‌سازان بعد از اینکه مجوز مصرف اضطراری می‌گیرند میزان واکسن تولیدی را اعلام می‌کنند و مجوز آزادسازی می‌گیرند. در این زمان هیات امنای صرفه‌جویی ارزی مجاز است واکسن داخلی را خریداری کند. تاکنون هر آنچه از واکسن تولید داخل وارد بازار شده است ما خریداری کرده و در اختیار معاونت بهداشت قرار داده‌ایم. 

 

* ایرانی‌ها نزدیک به ۹۷ میلیون دوز واکسن تزریق کرده‌اند

آمارهای روزانه وزارت بهداشت نشان می‌دهد تاکنون نزدیک به ۹۷ میلیون دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده است. مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت اعلام کرد: تاکنون ۵۵ میلیون و ۴۸۴ هزار و ۳۳۷ نفر دوز اول، ۴۰ میلیون و ۸۲۹ هزار و ۶۵۷ نفر دوز دوم و ۳۱۴ هزار و ۱۰۵ نفر دوز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند. مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به ۹۶ میلیون و ۶۲۸ هزار و ۹۹ دوز رسید.

***

گروه اقتصادی: پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، یکی از سیاست‌هایی که مورد بحث کارشناسان اقتصادی قرار گرفت تصمیم‌گیری درباره تخصیص ارز ترجیحی 4200 تومانی بود. از آغاز این سیاست در دولت تدبیر و امید، کارشناسان اثرات مخرب این تصمیم بر اقتصاد ایران را گوشزد کردند. تاثیر تخصیص ارز 4200 تومانی را در 3 سال اخیر تجربه کرده‌ایم که با وجود تخصیص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی، تورم برخی از این اقلام همچون مرغ ماشینی و روغن مایع از تورم عمومی پیشی گرفته است و از سوی دیگر بسیاری از اقشار همچنان توان دسترسی به برخی از این کالاها را ندارند. این تجربه نشان از این موضوع است که سیاست ارز 4200 تومانی در تحقق اهداف خود موفق نبوده است و باید سیاست‌های جایگزینی به منظور تنظیم بازار کالاهای اساسی و توانمندسازی اقشار مختلف در نظر گرفت. حالا معاون رئیس‌جمهور خبر از تقدیم یک لایحه دوفوریتی برای اصلاح ارز ترجیحی و افزایش یارانه نقدی به مجلس شورای اسلامی داده است.

به گزارش «وطن امروز» روز گذشته معاون امور مجلس رئیس‌جمهوری از تقدیم لایحه «تامین مطمئن کالاهای اساسی، نهاده‌های دامی، دارو و تجهیزات پزشکی و سیاست‌های جبرانی برای حمایت از معیشت اقشار آسیب‌پذیر» با قید ۲ فوریت به مجلس شورای اسلامی خبر داد. 

 سیدمحمد حسینی درباره ضرورت تقدیم این لایحه گفت: با عنایت به تاثیرپذیری روند تامین و قیمت کالاهای اساسی از افزایش قیمت‌های جهانی و تغییرات اقلیمی و با هدف فراهم آوردن امکان تامین کافی کالاهای اساسی، نهاده‌های دامی، دارو و تجهیزات پزشکی و حمایت از معیشت اقشار آسیب‌پذیر از طریق پرداخت یارانه، این لایحه تقدیم مجلس شورای اسلامی شده است. 

معاون امور مجلس رئیس‌جمهوری افزود: در این لایحه به منظور جبران آثار منفی ناشی از افزایش قیمت جهانی نهاده‌های دامی و کشاورزی وارداتی و همچنین بروز خشکسالی در سال جاری و جهت اطمینان از تامین کافی کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی، دارو و تجهیزات مصرف پزشکی، به دولت اجازه داده می‌شود نسبت به افزایش سقف اعتبار موضوع جزء «۳» بند «ب» تبصره یک ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ جهت تخصیص ارزش سهام با مبادله منابع ارزی حاصل از صادرات نفت و گاز اقدام کند و درآمد حاصل از تغییر نرخ کالاهایی را که با ارز ترجیحی تامین شده است به میزان و روشی که توسط دولت تعیین می‌شود به افراد مشمول پرداخت کند. 

آنطور که ایسنا گزارش کرده است حسینی خاطرنشان کرد: دستگاه‌های ذی‌ربط هم موظفند سیاست‌گذاری و فرآیند تخصیص، توزیع و موارد مصرف ارز ترجیحی را به گونه‌ای اجرا و نظارت کنند که کالاها و خدمات مشمول، بهنگام و با قیمت مناسب با نرخ ترجیحی ارز به مصرف‌کننده نهایی برسد. ضمن آنکه دولت مجاز شده در صورت عدم کفایت منابع تخصیص‌یافته برای پرداخت یارانه، مابه‌التفاوت را از محل جابه‌جایی ردیف‌های جدول تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ تامین کند. 

 

* جزئیات لایحه دولت

در ماده یک لایحه مذکور مقرر شده است تا سقف اعتبار ارزی در نظر گرفته شده برای تامین کالاهای اساسی، نهاده‌های دامی، دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی از 8 میلیارد دلار مشخص شده در بودجه سال 1400 به 12 میلیارد و 600 میلیون دلار افزایش یابد. 

همچنین در ماده ۲ این لایحه آمده است که به دولت اجازه داده می‌شود در صورت تغییر نرخ ارز نهاده‌های دامی و کالاهای اساسی، از محل درآمدهای حاصل از تغییر نرخ کالاهایی که با ارز ترجیحی تامین می‌شود، تا مبلغ 27 هزار میلیارد تومان به حساب خاص سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کند. این مبلغ تا پایان سال صرف پرداخت یارانه به افراد مشمول قانون الزام دولت به پرداخت یارانه کالاهای اساسی خواهد شد. در تبصره‌های این لایحه آمده است در صورتی که منابع حاصل از ماده 2 برای پرداخت یارانه کفایت نکند، ما‌به‌التفاوت تا سقف 27 هزار میلیارد تومان از محل جابه‌جایی ردیف‌های جدول تبصره 14 ماده واحده قانون بودجه سال 1400 کل کشور تامین و پرداخت شود. 

به عبارت دیگر این لایحه منعطف به دولت اجازه می‌دهد تا در زمان مقتضی و در صورت مهیا بودن شرایط اقدام به اصلاح سیاست ارز ترجیحی کند و در صورتی که این شرایط مهیا نشده باشد اقدامی در این رابطه انجام ندهد.

 

* قیمت رسمی ۲۰ کالای اساسی امروز اعلام می‌شود

همچنین روز گذشته در جلسه ستاد تنظیم بازار به ریاست معاون اول رئیس‌جمهوری بر تشدید نظارت‌ها و تشکیل ستادهای استانی تاکید و مقرر شد قیمت ۲۰ کالای اساسی ظرف ۲۴ ساعت (امروز) از سوی وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با همکاری سایر نهادهای مرتبط محاسبه و اعلام شود. 

محمد مخبر در این جلسه از نوسان قیمت‌ها به عنوان یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های امروز مردم و مسؤولان کشور یاد کرد و گفت: باید با برنامه‌ریزی دقیق و اتخاذ تصمیمات و تدابیر لازم، نسبت به ساماندهی این وضعیت اقدام شود. 

معاون اول رئیس‌جمهوری با اشاره به گزارش‌های دستگاه‌های ذی‌ربط و بازدیدهای مستمر از فروشگاه‌ها و رصد قیمت کالاهای اساسی افزود: اگرچه کالاهای اساسی به وفور در فروشگاه‌ها موجود است اما اختلاف قیمت‌ها مردم را آزار می‌دهد که باید با تشدید نظارت‌ها، با متخلفان برخورد شود. 

در این جلسه مقرر شد جهت جلوگیری از قیمت‌گذاری سلیقه‌ای برخی فروشندگان و نوسانات بازار و امکان اعمال قانون درباره متخلفان، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ظرف ۲۴ ساعت فهرستی از مهم‌ترین کالاهای ضروری و اقلام پرمصرف خانوار را احصا و قیمت‌گذاری کرده و در اختیار مردم و بازرسان قرار دهند تا افراد سودجو و فروشندگان متخلف شناسایی و به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شوند. 

در این جلسه که وزرای کشور، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، دادگستری، راه‌وشهرسازی و ارتباطات و فناوری اطلاعات، رئیس سازمان برنامه و بودجه و رئیس سازمان بسیج مستضعفین نیز حضور داشتند، گزارشی از اقدامات انجام شده برای عرضه فراوان مرغ منجمد و تخم‌مرغ با قیمت مصوب ارائه شد. 

در این نشست همچنین تفاهمنامه‌ای برای استفاده از ظرفیت‌های مردمی برای همکاری با وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت دادگستری و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان و نیز تعزیرات حکومتی به امضا رسید تا فرآیند تشدید نظارت و بازرسی‌ها و برخورد با گرانفروشی در بازار هر چه سریع‌تر آغاز شود. 

مطابق این توافق، سازمان بسیج مستضعفین، مسؤول فعال‌سازی ظرفیت‌های مردمی برای مقابله با گرانفروشی و تخلفات احتمالی شد تا با نظارت مردمی بر چرخه تولید و توزیع، گزارشگری و نظارت بر بازار به نحو مطلوب انجام شود. 

ضرورت تشکیل ستادهای استانی تنظیم بازار و ابلاغ وزیر کشور به استانداران سراسر کشور از دیگر مصوبات این جلسه بود.  

 

* اغلب اقتصاددانان بر ضرورت اصلاح ارز 4200 تومانی تأکید کردند

با وجود طرح سؤالات مختلف از سوی رئیس‌جمهور در جلسه با اقتصاددانان، بخشی از بحث جلسه به برنامه دولت برای حذف ارز 4200 تومانی و پرداخت مستقیم به مردم اختصاص یافت و موافقان و مخالفان به طرح نظرات خود در این باره پرداختند. 

سه‌شنبه جلسه اقتصاددانان با رئیس‌جمهور برگزار شد که در ابتدای این جلسه رئیس‌جمهور 4 سوال مطرح کرد. 

1- چرا شاخص‌های کلان اقتصاد کشور مطلوب نیست؟

2- چرا تورمی که قرار بود تک‌رقمی شود اتفاق نیفتاده است؟

3- چرا با وجود ده‌ها میلیارد دلار یارانه پنهانی که دولت پرداخت می‌کند، مردم آثار مطلوب آن را در زندگی خود نمی‌بینند؟

4- چرا با وجود هزاران هزار میلیارد تومان مصارف دولت در ۸ سال گذشته، رشد اقتصادی کمتر از یک درصد داشته‌ایم؟

از میان اقتصاددانان و کارشناسان حاضر در جلسه غلامرضا مصباحی‌مقدم و محمد خوش‌چهره در صحبت‌های خود سعی در پاسخ‌دهی به سوالات کردند. 

در ادامه بحث، با توجه به فضای موجود در رسانه‌ها و اظهارات برخی مسؤولان دولت در روزهای اخیر، موضوع بحث به برنامه دولت برای حذف ارز 4200 تومانی و پرداخت آن به صورت یارانه نقدی نیز کشیده شد. 

برخی اقتصاددانان حاضر در جلسه مانند پرویز داوودی، احمد توکلی، خوش‌چهره و حسین راغفر انتقادات خود را نسبت به این طرح بیان کردند. 

سایر اعضای حاضر در جلسه هم اغلب بر ضرورت حذف ارز 4200 تومانی تاکید کردند و معتقد بودند نتایج مثبتی برای اقتصاد ایران خواهد داشت اما در کنار آن نگرانی‌های خود را هم نسبت به آثار تورمی این تصمیم دولت ابراز کردند. 

گفته می‌شود اختلاف دیدگاه اقتصاددانان حاضر در این جلسه درباره طرح حذف ارز 4200 تومانی جدی و به مناظرات بین مکاتب اقتصادی نزدیک شد. این مباحثات حتی تا پیش از اتمام جلسه ادامه داشت. در دقایق پایانی جلسه محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور اعلام کرده است در روزهای آینده جلسات جداگانه با اقتصاددانان در معاونت اقتصادی ریاست‌جمهوری برگزار و فرصت کافی برای تبیین نظرات و دیدگاه‌ها فراهم می‌شود.

***

مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور در گفت‌وگو  با «وطن‌امروز»:

ارز ترجیحی نشتی دارد

گروه سیاسی: نشست گفت‌‌وگوی امنیت منطقه‌‌‌ای در دهلی‌‌‌نو با وجود غایبان بزرگی همچون چین و پاکستان، در سطح بالایی برگزار شد. این نشست، سومین دور نشست‌‌‌های امنیتی پیرامون افغانستان بود که ادوار پیشین آن به میزبانی تهران برگزار شده بود. در بیانیه پایانی، شرکت‌‌‌کنندگان بر تشکیل دولت فراگیر و اینکه خاک افغانستان نباید به پناهگاه و مکانی برای آموزش، برنامه‌ریزی یا هر گونه اقدامات تروریستی تبدیل شود، تاکید کردند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، سومین نشست گفت‌وگوی امنیت منطقه‌ای روز گذشته در پایتخت هندوستان، دهلی‌‌‌نو، به ریاست آجیت دوال، مشاور امنیت ملی هند و با حضور مشاوران امنیت ملی و دبیران شوراهای امنیت ایران، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان برگزار شد. لازم به ذکر است چین و پاکستان از غایبان این نشست بودند. علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران در این نشست شرکت کرد و به سخنرانی پرداخت. 

طبق اعلام پایگاه اینترنتی وزارت خارجه هند، شرکت‌کنندگان درباره وضعیت در حال تحول در افغانستان بویژه وضعیت امنیتی و پیامدهای منطقه‌ای و جهانی آن گفت‌وگو کردند. حاضران به وضعیت سیاسی کنونی افغانستان و تهدیدات ناشی از تروریسم، افراط‌گرایی و قاچاق مواد مخدر و نیز نیاز به کمک‌های بشردوستانه توجه ویژه داشتند. بر اساس بیانیه منتشر شده از نشست دیروز، شرکت‌کنندگان ضمن تاکید بر احترام به حاکمیت، وحدت و تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی افغانستان، حمایت قوی از یک افغانستان امن و باثبات را تکرار کردند. آنان همچنین با محکوم کردن تمام فعالیت‌‌‌های تروریستی به این مساله اشاره کردند که خاک افغانستان نباید برای پناه‌‌‌ دادن، آموزش، برنامه‌‌‌ریزی یا تامین مالی هر گونه اقدامات تروریستی مورد استفاده قرار گیرد. 8 کشور شرکت‌‌‌کننده خواستار همکاری جمعی علیه تهدید رادیکالیسم، افراط‌گرایی، جدایی‌طلبی و قاچاق مواد مخدر در منطقه شدند. یکی ‌‌‌دیگر از مسائل مورد تاکید توسط شرکت‌‌‌کنندگان که اهمیت بسیار بالایی داشت، ضرورت تشکیل یک حکومت باز و فراگیر که نماینده خواست همه مردم افغانستان و دارای نمایندگی از همه اقشار جامعه از جمله نیروهای عمده قومی- سیاسی در این کشور باشد، بود. شرکت‌کنندگان در این نشست همچنین افزودند شمول همه اقشار جامعه در ساختار اداری و سیاسی برای موفقیت‌آمیز بودن روند آشتی ملی در کشور ضروری است. آنان همچنین نسبت به وخامت اوضاع اجتماعی- اقتصادی و حقوق بشر در افغانستان ابراز نگرانی کردند و ضرورت ارائه کمک‌های بشردوستانه فوری به مردم افغانستان را مورد تاکید قرار دادند. 

در پایان نشست، شرکت‌کنندگان علاوه بر تشکر از هند به خاطر برگزاری سومین گفت‌وگوی امنیتی منطقه‌ای درباره افغانستان، توافق کردند دور بعدی نشست سال ۲۰۲۲ برگزار شود. 

 

* رفتار فریبکارانه آمریکا در موضوع صلح در افغانستان

علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی طی سخنانی در این نشست با اشاره به ۲ نشست قبلی در تهران اظهار داشت: ما در نشست‌های تهران موضوعات متعددی را در رابطه با افغانستان مورد بحث و بررسی قرار دادیم؛ از مقابله با خطر تروریسم گرفته تا کمک به توسعه این کشور و زیان‌هایی که کشورهای غربی و در رأس همه‌ آنها آمریکا به افغانستان وارد کردند. همگان توافق داشتیم که صلح، امنیت و رفاه در این کشور به سود کشورهای منطقه و حاضران در نشست است. وی به آثار و تبعات اشغال افغانستان توسط آمریکا اشاره کرد و گفت: ۲۰ سال پیش آمریکا کشور افغانستان را به بهانه مقابله با طالبان و القاعده و با ادعای مبارزه با تروریسم اشغال کرد و گفت که می‌خواهم از افغانستان کشوری الگو و الهام‌بخش درست کنم اما به جای ارائه‌ الگوی موفق و الهام‌بخش، تمام مؤلفه‌ها در این کشور بحران‌زده منفی‌تر از گذشته شد. دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: دولت‌سازی و ملت‌سازی مورد ادعای آمریکا به گل نشست و حتی در ابتدایی‌ترین وظیفه این کشور یعنی تاسیس ارتش و سیستم امنیتی ناکارآمدتر از سایر بخش‌ها بودند. امروز افغانستان با کوهی از مشکلات مواجه است که عبور دادن آن به ساحل نجات وظیفه همه ما است. شمخانی یادآورشد: ما همواره تأکید کرده و می‌کنیم که صلح خواست همگانی مردم و اقوام افغانستان است ولی نکته‌ مهم که باید توجه همگی را به آن جلب کرد، آن است که آمریکا حتی در موضوع صلح در افغانستان نیز فریبکارانه رفتار کرد و با وجود تظاهر به ایجاد صلح در افغانستان، هیچ برنامه‌ای برای این کار نداشت و تنها هدف این کشور رهایی از مهلکه‌ای بود که خود ساخته بود. وی بیان کرد: به همین خاطر، هر روند و فرمتی را که آمریکا به نام صلح و گفت‌وگو درباره‌ افغانستان ایجاد کرد، جمهوری اسلامی ایران در آن شرکت نکرد. دبیر شورای عالی امنیت ملی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره در توصیه‌های مشفقانه و دوستانه‌ خود به همه‌ طرف‌ها در افغانستان، چنین امر مهمی را مورد اشاره قرار داده و باز هم در این اجتماع مهم تأکید می‌کنیم تنها راه نجات افغانستان تشکیل یک دولت فراگیر ملی با مشارکت همه‌ اقوام است و در این راه از هیچ کوششی به نفع دولت و ملت افغانستان دریغ نخواهیم کرد. شمخانی با بیان این نکته که ما اکنون در افغانستان با تهدیدی مواجه هستیم که می‌تواند بخشی از طرح و برنامه‌ اشغالگران برای منطقه و پیشبرد اهداف‌شان باشد، اظهار داشت: این تهدید ناشی از حضور، رشد و توسعه‌ داعش و گروه‌های تروریستی تکفیری از یک سو و خطر بروز جنگ فرقه‌ای در افغانستان از سوی دیگر است. این موضوع، همه‌ ما را چه همسایه و چه غیرهمسایه در منطقه دچار مشکل خواهد کرد. وی با بیان اینکه در این چارچوب ما ۳ نگرانی مهم داریم که نیاز است با همکاری یکدیگر برای آن تدبیری بیندیشیم، گفت: نخست دخالت برخی کشورها در انتقال عناصر تکفیری تروریست به داخل افغانستان است که از گذشته شواهدی برای آن وجود داشت و اکنون نیز اطلاعات سرویس‌های اطلاعاتی حاکی از تداوم آن است و بر دامنه‎ نگرانی می‌افزاید. دبیر شورای عالی امنیت ملی گسترش فقر و بحران انسانی را دومین موضوع نگرانی جمهوری اسلامی ایران برشمرد و افزود: برنامه‌ریزی برای معالجه این معضل از یک طرف وظیفه انسانی همه‌ ما است تا آلام مردم مقداری التیام یابد و از سوی دیگر، عدم توجه به آن زمینه‌ مناسبی برای سربازگیری گروه‌های تروریستی فراهم می‌کند و زمینه‌ساز بسیاری از اقدامات ضدامنیتی خواهد بود. به گفته وی، برای مردمی که از تامین مایحتاج اولیه‌ زندگی محروم هستند، میزان پرداخت مالی تروریست‌ها وسوسه‌برانگیز است و در این صورت، هزینه‌ زیادی بر ملت افغانستان و همه‌ کشورهای منطقه، بویژه همسایگان، تحمیل خواهد شد. شمخانی در پایان بر ضرورت تشکیل دبیرخانه‌ای دائمی برای این سازوکار به منظور پیگیری مداوم مصوبات تأکید کرد و گفت: جمهوری اسلامی اعلام آمادگی می‌کند با همکاری بقیه‌ اعضا چنین دبیرخانه‌ای را در تهران ایجاد کند. وی افزود:‌ در همین چارچوب، تعیین میزبان بعدی نشست را ضروری می‌دانیم اما اگر کشوری فعلا امکان پذیرش را نداشته باشد، ایران برای برگزاری نشست بعدی اعلام آمادگی می‌کند. 

پس از برگزاری نشست، نمایندگان کشورهای شرکت‌کننده با «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند دیدار و گفت‌وگو کردند. شمخانی همچنین با مودی به صورت دوجانبه به دیدار و گفت‌وگو پرداخت. وی با اشاره به لزوم تحقق اهداف رهبران ۲ کشور ایران و هند در روابط دوجانبه، بر اهمیت چابهار در روابط منطقه‌ای و مسیر ترانزیتی شمال- جنوب تأکید کرد. دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه واقعیت میدانی افغانستان بعد از ۲۰ سال اشغال به دست آمریکا تصویری کاملا تلخ و سیاه است و مصایب مردم افغانستان، اوضاع منطقه را پیچیده کرده، بر لزوم حل و فصل این مساله در چارچوب نشست امنیت منطقه‌ای تاکید کرد. نخست‌وزیر هند نیز در این دیدار، ضمن تشکر از حضور هیأت‌ها در شرایط کرونایی، با ابراز نگرانی از اوضاع افغانستان، بر کار دسته‌جمعی و همفکری در این رابطه تأکید کرد. وی تروریسم را درد مشترک همه منطقه عنوان و ابراز امیدواری کرد هر چه زودتر با حجت‌‌‌الاسلام والمسلمین رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان دیدار کند. 

 

* دستاوردهای نشست دهلی‌نو

نشست و گفت‌وگوی امنیت منطقه‌‌‌ای به میزبانی دهلی‌نو در شرایطی خاص برگزار شد. از جمله دلایل این امر باید گفت اولا هند در ابتکارات دیپلماتیک چندجانبه درباره‌‌‌ افغانستان از ابتدا غایب بود. ثانیا کشورهای مهم و تاثیرگذاری همچون چین و پاکستان دعوت دهلی‌نو برای حضور در این نشست امنیتی را اجابت نکردند. علت نبود پاکستان در این نشست که از پیش مشخص بود و باید آن را در چارچوب رقابت با هند دید. بر اساس برخی گمانه‌‌‌زنی‌‌‌ها، چین نیز برای ملاحظه‌‌‌ پاکستان در این نشست شرکت نکرد، هر چند چینی‌ها اعلام آمادگی کردند با دهلی‌نو در این باره همکاری داشته باشند. با وجود این مسائل اما این نشست در سطح بالایی برگزار شد و حتی مورد استقبال مقامات طالبان نیز قرار گرفت. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی این گروه با استقبال از نشست امنیتی هند درباره وضعیت افغانستان، از کشورهای شرکت‌کننده و دیگر کشورها خواست «امارت اسلامی» را به رسمیت بشناسند. 

مساله‌‌‌ تشکیل دولت فراگیر در افغانستان که مورد تاکید شرکت‌‌‌کنندگان نیز قرار گرفت را می‌‌‌توان از اصلی‌‌‌ترین دستاوردهای این نشست امنیتی در نظر گرفت. با ابتکارات متنوع از سوی کشورهای همسایه افغانستان و کشورهای تاثیرگذار دیگر، فشارهای دیپلماتیک بر طالبان برای سهم‌‌‌دهی به اقوام و گروه‌‌‌های دیگر در قدرت بیشتر خواهد شد. تشکیل دولت فراگیر می‌‌‌تواند شروعی باشد تا ضمن برقراری امنیت درون‌‌‌زا در این کشور، راه‌‌‌حلی برای حل معضلات معیشتی و اقتصادی مردم نیز به‌‌‌ وجود آید و خطر گروه‌‌‌های تروریستی برای افغانستان و کشورهای دیگر خنثی شود. 

گروه سیاسی: سردار دریادار پاسدار علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه در مراسم تجلیل از دریادلان جان بر کف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شکست عملیات ارتش تروریست آمریکا برای حمایت از سرقت نفت ایران در دریای عمان، با تشریح روند اجرای مأموریت تصرف کشتی حامل نفت سرقت‌شده ایران در دریای عمان و نحوه رویارویی با ناو‌ها و شناورهای ارتش رژیم تروریست ایالات‌متحده آمریکا که برای حمایت از دزدان دریایی وارد صحنه شده بودند، گفت: بر اساس پیش‌بینی‌‌ها و تمهیدات به عمل آمده ما خود را برای اجرای مأموریت بزرگ آماده کرده بودیم. وی افزود: پس از مدت‌ها کار اطلاعاتی و رصد دقیق و مستمر هنگامی که نفتکش حامل نفت سرقت‌شده ایران در حدود ۴۰ مایلی مقابل ساحل جاسک و در آب‌های بین‌المللی قرار داشت، یگان‌های منتخب، عملیات تصرف و انتقال نفتکش به آب‌های سرزمینی و ساحل کشورمان را آغاز کردند. دریادار تنگسیری با اشاره به اقدام آمریکایی‌ها در رصد این نفتکش و نیز تحرک یگان‌های عملیاتی نیرو خاطرنشان کرد: با اجرای عملیات هلی‌برن و استقرار دریادلان سپاه روی عرشه کشتی، ناو‌های آمریکایی به صحنه نزدیک شده و در اطراف نفتکش آرایش جنگی گرفتند و با پرواز پهپادها و بالگرد‌های‌شان برای جلوگیری از اجرای مأموریت ما در حمایت از سارقان نفت در ۲ نوبت به انجام عملیات پرداختند. 

فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت: آمریکایی‌ها پس از ناکامی در مرحله اول که با استفاده از ۲ ناوشکن انجام شد؛ در مرحله دوم با وارد کردن ۳ فروند شناور دیگر به صحنه تلاش کردند با ایجاد وحشت بین نیروهای ما، شرایط را به نفع خود تغییر دهند اما با لطف و عنایت الهی و هوشمندی، صلابت، اقتدار و شجاعت فرزندان ملت ایران طرفی نبستند و با پذیرش شکست مجبور به عقب‌نشینی و ترک صحنه شدند. وی در واکنش به ادعای آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه ما تنها نظاره‌گر ماجرا بودیم، تاکید کرد: این یک دروغ بزرگ است؛ تصاویر منتشر شده بخوبی و به طور گویا و انکارناپذیر صحنه مواجهه را ترسیم کرده است، فاصله ناوهای آمریکایی با شناورها و نیروهای ما به کمتر از ۳۰ متر رسیده بود. اگر قرار آنها بر نظارت بود، می‌توانستند از فواصل دورتر یا حتی با به کارگیری هواپیماها و پهپادها این کار را انجام دهند. 

 

* اقدام نیروی دریایی سپاه در دریای عمان نشان داد ابهت دشمن پوشالی است

سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه نیز در این مراسم با اشاره به ماندگاری این نبرد افتخارآمیز در تاریخ اسلام گفت: شما با خلق این حماسه بزرگ زبان ما و ملت ایران برای تحقیر هیمنه خودساخته امپراتوری درحال زوال و احتضار رژیم تروریست آمریکا را گشوده‌تر و قوی‌تر کردید و توانستید زیبایی غلبه «فئه قلیل بر فئه کثیر» را در متن و بطن یک واقعه کم‌نظیر ترسیم کنید. فرمانده کل سپاه کیفیت و آرایش نیروهای سپاه و آمریکایی‌ها در این مواجهه دریایی را گزاره‌ای دانست که دنیا آن را بخوبی درک و با تجزیه و تحلیل آن بیش از پیش به قدرت پاسداران انقلاب پی برده است. 

سرلشکر سلامی افزود: من از رفتار حرفه‌ای شما تشکر می‌کنم که به دور از احساسات برابر دشمن، آرایش مناسب، مطمئن و هوشیارانه گرفتید و با تسلط و تفوق روحی به آنها فهماندید آماده هر گونه واکنشی هستید. 

وی عمل رزمندگان حماسه‌ساز دریایی سپاه را که هر گونه واکنش تند را از دشمن سلب و آمریکایی‌ها را وادار به عقب‌نشینی و ترک صحنه کردند قابل تحسین قلمداد و تاکید کرد: این رفتار که منجر به تصرف و همراه‌سازی کشتی نفتکش در مسیر آب‌های ساحلی ایران شد، یک جنگ تمیز، بسیار موفق و به‌موقع بود که تجزیه و تحلیل آن ورزیدگی، مهارت و تمرکز و اقتدار بالای نیروها را برجسته می‌سازد. 

فرمانده کل سپاه با بیان اینکه اگر آمریکایی‌ها در این ماجرا ذره‌ای توفیق برای خود قائل بودند فیلم آن را منتشر می‌کردند، افزود: معتقدم این کار الهی بود و این پیام را یادآوری کرد که مردم ایران نمی‌توانند شکست‌پذیر باشند. لازم به ذکر است سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد نفتکش توقیف شده ساتیس پس از تخلیه نفت جمهوری اسلامی ایران در بندرعباس، با حکم قضایی آزاد شد. 

محمودعباس‌زاده‌ مشکینی*: آمریکا با خروج یکجانبه و غیرقانونی از برجام علاوه بر نقض تعهداتش، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را نیز نادیده گرفت؛ حال امروز که به اصطلاح چک‌شان برگشت خورده، ابراز می‌کنند می‌خواهند دوباره به برجام بازگردند. از طرف دیگر اروپایی‌ها هم ناتوانی و بی‌عملی در اجرای تعهدات پذیرفته‌شده خود را نشان دادند. 

امروز طرف اروپایی باید مشخص کند می‌خواهد با چه سازوکار و تضمینی دوباره آمریکا را وارد برجام کند و نکته دیگر اینکه علاوه بر آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها برای پایبندی به تعهدات‌شان چه تضمینی خواهند داد. 

اما در دور جدید مذاکرات، اولویت مهم و اساسی برای ایران، لغو همه تحریم‌ها و تدوین سازوکار جدیدی برای دریافت تضمین اجرایی و عملی از آمریکایی‌هاست. ما باید در شرایط پیش رو توافقی را انجام دهیم که این بار، پایدار باشد چرا که بعید نیست در آینده ترامپ دیگری به عنوان رئیس‌جمهور به کاخ سفید بیاید و دوباره تعهدات خود را نقض کند. 

جمهوری اسلامی ایران سال 2015 مذاکرات را انجام داد و به برجام ختم شد و نقض برجام از سوی طرفین خساراتی به ایران وارد کرد؛ در دعواهای این‌چنینی راه مشخص است، طرف‌های مقابل باید دیوار اعتمادی که خراب کرده‌اند را بسازند و نقطه شروع آن، «لغو همه تحریم‌هاست». بناست برجام برای طرفین نفعی داشته باشد و طرف‌های مذاکره‌کننده ایران باید بدانند ارزش و اهمیت برجام برای جمهوری اسلامی لغو تحریم‌هاست و اگر این هدف محقق نشود، ایران نه‌تنها امتیازی نمی‌دهد بلکه بیش از این وقت دولت و ملت را به هدر نخواهد داد و عطا را به لقای آن خواهد بخشید. 

اینکه ایران خواهان تضمین‌هایی از کاخ سفید شده، حق ایران است. آمریکا نشان داد قابل اعتماد نیست و این بار که خواهان بازگشت به برجام است، باید تضمین عملی و ضمانت اجرایی به ایران بدهد. تضمین بدین معنا که اگر یک طرف از زیر بار تعهدات شانه خالی کرد، به صورت اتوماتیک مکانیسم‌ها و سازوکارهایی وجود داشته باشد که نقض‌کننده را وادار به عمل کردن به تعهدات کند و همچنین خسارات طرف مقابل را جبران کند. 

بنابراین تیم مذاکره‌کننده ایران در دور جدید مذاکرات باید «لغو همه تحریم‌ها» و «تضمین عملی و اجرایی طرفین» را اولویت قرار دهد. 

* سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس 

18 آبان‌ماه، چهارمین سالروز شهادت یکی از میوه‌های شجره طیبه معنویت، شهید نوید صفری از شهدای مدافع حرم بود؛ شهیدی که حماسه و عرفان را به هم گره‌ زده بود، یاد و خاطره و سیره‌اش، از نجوم هدایت در این ظلمات دنیا است. مریم کشوری، همسر شهید نوید صفری در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» به شرح اجمالی شخصیت این شهید بزرگوار پرداخت. 

***

*  خانم کشوری! داستان سوریه رفتن شهید نوید صفری از کجا کلید خورد؟

آقانوید سال 90 وارد سپاه شده بود، از ابتدای سال 94 خیلی تلاش کرد به سوریه اعزام شود اما به‌ رغم همه تلاش‌هایش موفق نشد. برای نخستین‌بار دی‌ سال 94 توانست به مدت یک ماه به سوریه اعزام شود. آقانوید در 2-3 عملیات مهم که در آن زمان انجام شد، حضور مستقیم داشت؛ از جمله آزادسازی شهرک‌های شیعه‌نشین «النُبُل» و «الزهرا». نوید یکسری از دوستان خیلی خوبش را در این عملیات‌ها از دست داد و همین باعث شده بود برای رفتن به سوریه و شهادت بی‌قرارتر شود. 

سال‌های 95 و 96 نیز برای بار دوم و سوم به سوریه اعزام شد که سومین اعزام ایشان، آخرین سفر به سوریه بود و ۲ روز مانده به اتمام ماموریتش، در روز اربعین حسینی به شهادت رسید. همین هم سبب شد ایشان به «شهید اربعین» معروف شود. 

 

* تاریخ دقیق شهادت ایشان کی بود؟

18 آبان 1396 در عملیات آزادسازی بوکمال سوریه. 

 

* شما چگونه با شهید صفری آشنا شدید؟

آقانوید همیشه می‌گفت واسطه معنوی ازدواج ما، شهید خلیلی بوده است. آقانوید ارادت ویژه‌ای به شهید رسول خلیلی که از شهدای مدافع حرم است، داشت و برای امر ازدواج به ایشان متوسل شده بود. نکته جالب اینجاست که من از قبل از ازدواج با مادر این شهید آشنا بودم و به ایشان سر می‌زدم. عید غدیر سال 95 مادر من با خاله آقانوید که دوستان قدیمی بودند اما مدت‌ زیادی بود همدیگر را ندیده بودند، در یک جلسه‌ای همدیگر را ملاقات می‌کنند، در نهایت خاله آقانوید واسطه معرفی ما شدند که البته همان‌طور که گفتم آقانوید همیشه می‌گفت خاله‌ام واسطه دنیایی ازدواج ما بوده اما واسطه معنوی این ازدواج، شهید خلیلی بوده است. 

 

* شهید صفری درباره انگیزه‌های سوریه رفتن با شما صحبت می‌کرد؟ دقیقا چه مسائلی جزو اصلی‌ترین دغدغه‌های ایشان برای سوریه رفتن بود؟

بله! هم با یکدیگر صحبت می‌کردیم و هم دست‌نوشته‌هایی در این زمینه دارند. همان‌طور که حضرت آقا فرمودند علت حضور جمهوری اسلامی در سوریه، نفی ظلم است. انگیزه مهم آقانوید، مبارزه با ظلمی بود که به مردم مسلمان سوریه از سمت داعش می‌شد. دفاع از حریم اهل‌بیت و نفی ظلم، اصلی‌ترین انگیزه‌ها و دغدغه‌های آقانوید بود. 

 

* ایشان قبل از ازدواج با شما هم سوریه رفته بودند؛ درست است؟

بله! ۲ بار رفته بودند. ایشان در همان جلسه اول خواستگاری به من گفت برایش مهم است همسرش با سوریه رفتنش موافق باشد. من با فرهنگ شهید و شهادت غریب و بیگانه نبودم، به خانواده شهدا سر می‌زدم اما چون خودم مهندسی خوانده بودم، هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم شوهرم پاسدار باشد یا روزی همسر شهید شوم. از سویی برایم مهم بود چطور می‌شود به عنوان یک خانم ادامه‌دهنده راه شهدا باشم و به اندازه خودم در این مسیر موثر باشم؟ واقعا آقانوید هم از چهره‌اش معلوم بود شهید می‌شود، چون خیلی روی معنویت خودش، روی مساله خودسازی کار می‌کرد؛ روحانیت و نورانیت از وجودش قابل لمس بود. در چهره‌اش مشخص بود اصلا دنیایی نیست و این حس برای من کاملا مشهود بود. همیشه ترس زود شهید شدن ایشان را داشتم، از همان جلسات دوم سوم خواستگاری این ترس را داشتم. به همین خاطر ایشان وقتی گفت برایم مهم است همسرم با سوریه رفتن من موافق باشد، من گفتم دوره عقد سوریه نروید اما بعد از عقد، مشکلی ندارم. آقانوید گفت اگر موافقی دیگر چه فرقی می‌کند که قبل از عقد باشد یا بعد از عقد؟ این گفت‌وگوی ما در بهشت زهرا بر سر مزار شهدا بود. در واقع این صحبت‌ها در جلسه سوم خواستگاری انجام شد که ما این جلسه را رفتیم مزار شهدا. من وقتی گفتم دوره عقد نروید، محضر شهدا احساس شرمندگی کردم، به همین خاطر حرفم را پس گرفتم و گفتم باشد! اگر رفتن شما در دوره عقد هم میسر شد، من موافقم. همین موافقت هم باعث شد نوید در دوران عقد، برای بار سوم به سوریه رفت و در همین ماموریت، 20 روز مانده به مراسم عروسی‌مان، شهید شد. 

 

* ممنون می‌شوم اگر کمی برای ما از ویژگی‌های اخلاقی شهید صفری بگویید.

وقتی زندگی شهدا را می‌خوانید انگار همه شهدا یک قالب شبیه به هم دارند و چند عنصر هست که در همه این بزرگواران مشترک است؛ اهمیت به نماز اول وقت، نیکی به والدین، خدمت به خلق و ولایتمداری. آقانوید هم این عناصر را خیلی پررنگ در وجودش داشت، بویژه خدمت به مادر را که خیلی به مادرش عشق می‌ورزید و اصلا از نظر خصوصیت‌های اخلاقی خیلی هم شبیه مادرش بود. شاید سخت‌ترین لحظه سوریه رفتنش، لحظه دل کندن از مادرش بود، چون بچه آخر هم بود. 

یکی از ویژگی‌های مهم و بارز آقانوید، معرفتی بود که پشت هر کلمه از سخنانش پنهان بود و این معرفت را از قرآن گرفته بود. قرآن دائم کنار دستش بود و مدام آیات را می‌خواند و در آنها تفکر می‌کرد. 

ایشان چند دفتر دست‌نوشته دارد، مطالب جالبی است که در کتابی هم که پیرامون ایشان نوشته و منتشر شد، مطالبش آمده است. در یکی از این دست‌نوشته‌ها هست که دوست دارم در گمنامی شهید بشوم، ابتدا مجروح بشوم، سپس به شهادت برسم و سرم از بدنم جدا شود. آقانوید همیشه می‌گفت: «شهادت منو باز است، هر طور از خدا بخواهی شهید بشوی، همان‌طور شهید می‌شوی». آخرش هم ایشان همان‌طور که می‌خواست شهید شد. ابتدا مجروح می‌شوند، بعد شهید می‌شوند، پیکر ایشان 18 روز در منطقه عملیات می‌ماند، ابتدا مفقودالاثر بودند و سپس پیکر ایشان پیدا شد. پیکرش را که به معراج شهدا آوردند، مصادف شد با سالروز ازدواج پیامبر(ص) و حضرت خدیجه(س) که مناسبتی بود که قرار گذاشته بودیم در آن عروسی بگیریم. 

به عنوان نکته آخر هم بگویم آقانوید یک دست‌نوشته دارد که خیلی معروف شد و دست به دست چرخید. ایشان در یکی از یادداشت‌هایش می‌نویسد: «آه که حسرت من این است که چقدر دیر فهمیدم زیارت عاشورا چیست؟ بر شما باد به خواندن عاشورا. بر شما باد به خواندن زیارت عاشورا که این توصیه حضرت ولیعصر(عج) است. هرکس 40 روز زیارت عاشورا بخواند و ثواب آن را برایم هدیه بفرستد، حتما تمام تلاش خود را به اذن خدا خواهم کرد تا حاجت او را بگیرم اگر نه در آخرت برای او جبران می‌کنم. ان‌شاءالله شرمنده شما نباشم».